Công tác an toàn, vệ sinh lao động qua thanh tra 07 doanh nghiệp lĩnh vực xây dựng trên địa bàn tỉnh Bình Thuận

2.     Những sai phạm chủ yếu

a.     Quản lý, giám sát yếu tố nguy hiểm, có hại

-    Các doanh nghiệp quy mô nhỏ chưa thường xuyên kiểm soát các yếu tố nguy hại;

-    Chưa xây dựng đủ quy trình làm việc, biện pháp an toàn đối với thiết bị và hạng mục công việc có yếu tố nguy hiểm;

b.    Quản lý sức khỏe người lao động 

-    Nhiều doanh nghiệp không khám sức khỏe khi tuyển dụng đối với lao động mùa vụ vào công trường; không bố trí cán bộ y tế hoặc hợp đồng với y tế địa phương để chăm sóc sức khỏe người lao động.

-    Việc khám sức khỏe định kỳ chưa đều hằng năm;

c.     Trang bị phương tiện bảo vệ cá nhân

-    Nhiều lao động mùa vụ trên công trường chưa được cấp giày mũi sắt và quần bảo hộ (doanh nghiệp thường chỉ cấp đủ khẩu trang, mũ cứng, áo, dây an toàn, ủng và găng tay).

-    Sổ theo dõi cấp phát phương tiện bảo vệ cá nhân của nhiều doanh nghiệp còn ký thay hoặc ký nhận chưa hợp lệ.

d.    Việc lập biện pháp thi công: Tuy các doanh nghiệp đều có lập biện pháp thi công và ban hành quy trình an toàn lao động trên công trường ngay từ khi lập hồ sơ dự thầu, nhưng biện pháp an toàn lập chưa sát với thực tế. Đoàn thanh tra đã phát hiện yếu tố nguy hiểm là có đường điện dây trần phí trên khu vực thi công, nhưng hồ sơ biện pháp thi công chưa lập biện pháp an toàn (tại dự án công trình thi công cầu Phú Khánh).

e.     An toàn giàn giáo: Việc nghiệm thu giàn giáo trước sử dụng, nghiệm thu cốp-pha trước khi đổ bê tông tuy đã được thực hiện nhưng còn mang tình hình thức: Biên bản nghiệm thu chung với nghiệm thu tiến độ nội bộ, không nêu rõ các yêu cầu kỹ thuật về an toàn. Do vậy tuy sản phẩm đã nghiệm thu đưa vào sử dụng nhưng vẫn còn lỗi kỹ thuật lắp đặt hoặc lỗi vật liệu giàn giáo chưa đảm bảo.

f.  An toàn thiết bị: còn thiết bị trên công trường không đảm bảo an toàn:

+ Máy cắt kim loại không có che chắn phôi bắn.

+ Bộ phận truyền động máy trộn bê tông, máy nén khí chưa được bao che;

+ Bình chứa khí nén chưa được kiểm định;

g.    An toàn điện

-    Hiện tượng cắm dây trực tiếp vảo ổ điện (thiếu phích cắm cho thiết bị sử dụng điện) xảy ra ở nhiều doanh nghiệp.

-    Một số thiết bị: máy hàn điện, máy uốn sắt, hộp bảo vệ thiết bị đóng cắt điện chưa nối trung tính vỏ máy.

-    Một số trường hợp dây cấp điện điện tiết diện chưa cân đối với công suất máy, mối nối không đảm bảo chắc chắn.

-    Một số vị trí cầu dao, tiếp điểm chưa đặt trong hộp kín;

h.     Tự kiểm tra và ghi sổ nhật ký an toàn trên công trường

Một số công trường chưa lập sổ nhật ký an toàn (sổ nhật ký thi công cũng không ghi chép các thông số về an toàn lao động); doanh nghiệp có tự kiểm tra an toàn lao động trên công trường nhưng thực tế trên công trường vẫn tồn tại nhiều yếu tố nguy hiểm nêu trên.

i.      Người lao động: một số vị trí người lao động không sử dụng đầy đủ phương tiện bảo vệ cá nhân (đi dép lê trên công trường, không đội mũ cứng).

3. Nguyên nhân sai phạm

-    Chất lượng huấn luyện an toàn, vệ sinh lao động cho người sử dụng lao động và cán bộ quản lý chưa tốt: Hầu hết các doanh nghiệp được thanh tra đã cử cán bộ quản lý hoặc người sử dụng lao động dự lớp huấn luyện an toàn, vệ sinh lao động do Sở Lao động - Thương binh và Xã hội thông báo tổ chức (có chứng nhận của tổ chức dịch vụ), nhưng thực tế doanh nghiệp không biết ứng dụng vào công tác an toàn, vệ sinh lao động tại doanh nghiệp nên vẫn để nhiều vi phạm như trên.

-    Tuyên truyền pháp luật lao động và bảo hiểm xã hội chưa đầy đủ: Thực tế cho thấy các doanh nghiệp nhỏ hầu hết đã vi phạm về ghi hợp đồng lao động, nội quy lao động, và thỏa thuận các khoản tiền chế độ (bảo hiểm xã hội, tiền ngày nghỉ) trả cùng kỳ lương đối với lao động diện không phải tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc là do nhận thức pháp luật chưa đầy đủ.

-    Thanh tra chuyên đề an toàn, vệ sinh lao động trên công trường còn hạn chế:Tuy đã có các đoàn kiểm tra liên ngành về an toàn vệ sinh lao động; mặt khác năm 2015 các Sở Xây dựng, Công an Phòng cháy chữa cháy địa phương  cũng đã kiểm tra một số công trình về thực hiện pháp luật về xây dựng và phòng cháy chữa cháy, nhưng nội dung kiểm tra còn thiếu đánh giá chi tiết về nguy cơ và biện pháp an toàn lao động thực tiễn trên công trường xây dựng.

-    Sơ hở của Quy chuẩn kỹ thuật về an toàn trong xây dựng: phạm vi áp dụng của QCVN18: 2014 /BXD và TCVN 5308.91 về an toàn trong xây dựng không chỉ ra phải áp dụng đối với công trình giao thông, vì vậy doanh nghiệp có thể hiểu một cách “máy móc” là xây dựng công trình giao thông không phải thực hiện theo quy chuẩn đó.

-    Việc thẩm định hồ sơ dự thầu của các cơ quan có thẩm quyền chưa chặt chẽ về biện pháp an toàn thi công ứng với yếu tố nguy hiểm trên thực địa, do vậy vẫn có yếu tố nguy hiểm chưa được lập biện pháp an toàn thi công tương ứng.

3.     Khuyến nghị Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tỉnh Bình Thuận

-    Trên cơ sở kết luận thanh tra đối với từng doanh nghiệp, thông báo các vi phạm thường gặp của doanh nghiệp đến các doanh nghiệp xây dựng trên địa bàn tỉnh để doanh nghiệp khác biết và rút kinh nghiệm kịp thời.

-    Rà soát các dự án xây dựng đang thi công năm 2016 và tiếp tục thanh tra chuyên đề an toàn, vệ sinh lao động, ưu tiên các dự án xây dựng nhà cao tầng, công trình công nghiệp, cầu, cảng trên địa bàn tỉnh.

-    Tăng cường giám sát về chương trình và tài liệu huấn luyện đối với các tổ chức dịch vụ huấn luyện an toàn, vệ sinh lao động hoạt động trên địa bàn nhằm nâng cao chất lượng huấn luyện, cấp chứng chỉ về an toàn, vệ sinh lao động.

-    Có văn bản kiến nghị với Sở Xây dựng địa phương tăng cường chỉ đạo việc nâng cao chất lượng thẩm định biện pháp an toàn trong thi công xây dựng trên địa bàn tỉnh.

-    Kiểm tra việc thực hiện kiến nghị thanh tra và xử lý các doanh nghiệp vẫn còn vi phạm./.